Βιωματικό Εργαστήριο «Το Γράμμα»

ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΘΕΜΑ: «Το Γράμμα»

Στόχοι

Μέσα από «Το Γράμμα» το οποίο αναφέρεται σε ένα γεγονός ενδοσχολικής βίας, επιδιώκουμε:

·      τη διερεύνηση των ρόλων που εμπλέκονται σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού με βιωματικό τρόπο
·     την ανίχνευση προσωπικών εμπειριών και στάσεων
·     την ανάδειξη προσωπικού και διαπροσωπικού διαλόγου
·    την κατανόηση/ ενσυναίσθηση διαφορετικών ρόλων- patterns που οργανώνονται σε ένα σύστημα/ομάδα.
·     την κατασκευή νέων αφηγήσεων/αντιλήψεων-Συμπαραγωγή νέας γνώσης.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ  ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ

—  1^η Δράση : Ολομέλεια (10 λεπτά)

Καλωσόρισμα/λίγα λόγια για τον σκοπό και τον τρόπο διεξαγωγής του εργαστηρίου.  Γνωριμία συντονιστών και μελών. Οδηγία: Στην αρχή του εργαστηρίου, τα μέλη καταγράφουν ένα συναίσθημα που τυχαίνει να έχουν εκείνη τη στιγμή σε ένα μεγάλο κομμάτι χαρτιού.

Ελάτε τώρα να συνεργαστούμε για να φτιάξουμε ομάδες. Θα χρειαστεί να μετακινηθούμε στο χώρο για να σχηματίσουμε μικρές κοινότητες και να αποκτήσουμε οικειότητα μεταξύ μας. Σχολιάζουμε ότι ό,τι κάνουμε μπορεί να λειτουργήσει ως προσομοίωση στην τάξη με κάποιες τροποποιήσεις.

·         2^η Δράση: Δυάδες (10 λεπτά)  

Ελάτε να σχηματίσουμε δυάδες. Κοιταχτείτε στην ολομέλεια μεταξύ σας και διαλέξτε κάποιον που σας είναι άγνωστος ή λιγότερο οικείος και που θα θέλατε να τον γνωρίσετε περισσότερο. Διαθέστε λίγα λεπτά να γνωριστείτε, να συστηθείτε παρουσιάζοντας τον εαυτό σας με μια λέξη που θα περιέγραφε (χαρακτήριζε) το μαθητικό σας προφίλ ως άτομο και μοιραστείτε μεταξύ σας μια εμπειρία από τα σχολικά σας χρόνια (είτε σε σχέση με τους συμμαθητές σας είτε από τη σχέση με τους εκπαιδευτικούς σας)  Βάλτε τις καρέκλες σας απέναντι, ώστε να κοιτάτε ο ένας τον άλλον και πάρτε απόσταση από τις άλλες δυάδες, ώστε να δημιουργήσετε ένα πιο προστατευμένο πλαίσιο για την μεταξύ σας κουβέντα.

—  3^η δράση: Τετράδες (15λεπτά)

Τα ζευγάρια σχηματίζουν τετράδες και παρουσιάζονται μεταξύ τους. Αναδεικνύουν και καταγράφουν  συναισθήματα, χαρακτηριστικά και παράγοντες που κατά τη γνώμη τους καθιστούν μια εμπειρία θετική ή αρνητική. Διαλέγουν επίσης, ένα όνομα για την ομάδα τους.

Τώρα ας κάνουμε τετράδες:  Η κάθε δυάδα να διαλέξει μια άλλη δυάδα με το ίδιο κριτήριο - μπορεί να χρειαστεί να μετακινηθείτε στο χώρο. Παρουσιάστε ο καθένας το ζευγάρι του και  προσπαθήστε να αναδείξετε ( τονίσετε)  τα χαρακτηριστικά εκείνα που κατά τη γνώμη σας  καθιστούν μια εμπειρία θετική ή αρνητική. Καταγράψτε στο χαρτί τις διαπιστώσεις σας και συναισθήματα από αυτό που βιώσατε και που βγάλατε από τις αφηγήσεις των εμπειριών σας, απαντώντας ποια είναι εκείνα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που καθιστούν μια εμπειρία θετική ή αρνητική ( μπορείτε ακόμη και να σχεδιάσετε κάτι). Τέλος, δώστε ένα όνομα στην ομάδα σας και παρουσιάστε το.

·         Τετράδες συνέχεια (15λεπτά)

Στη συνέχεια, κάθε ομάδα διαβάζει τις διαπιστώσεις της και οι υπόλοιπες ακούν. Ο συντονιστής   δύναται να αναδείξει το στίγμα της κάθε ομάδας. Όλες οι καταγραφές αναρτώνται.

—  4^η δράση: Συγγραφή Γράμματος - Πέντε ομάδες των 4 ατόμων (20 λεπτά)

Μοιράζεται ένας κλειστός φάκελος σε κάθε ομάδα, που περιέχει ένα σενάριο με περιστατικό ενδοσχολικού εκφοβισμού και μία κενή σελίδα με ανοιχτό παραλήπτη, ζητώντας από κάθε ομάδα να γράψει ένα γράμμα από τη σκοπιά του ρόλου που θα της δοθεί (θύμα, θύτης, παρατηρητής, δάσκαλος/α, γονιός).

(Μοίρασμα σεναρίου)

Μοιράζουμε φακέλους κλειστούς, οι οποίοι περιέχουν το σενάριο , το ρόλο της κάθε ομάδας και μια κενή σελίδα με ανοικτό παραλήπτη ή συγκεκριμένο ζητώντας από κάθε ομάδα να γράψει ένα γράμμα από τη σκοπιά του ρόλου που θα της δοθεί  (θύτης, θύμα, κ.τ.λ.)

Δίνουμε την οδηγία: «Βγείτε από τον εαυτό σας και μπείτε στον ρόλο σας». Θυμηθείτε σχολικά συμβάντα που ζήσατε σε αυτόν τον ρόλο. Πώς νοιώσατε, τι σκεφτήκατε, πώς αντιδράσατε. Συζητήστε για λίγο για να μπείτε καλά μέσα στο ρόλο. Προτρέπουμε να αξιοποιηθούν όλες οι διαφορετικές φωνές μέσα στο ρόλο, καθότι το κάθε μέλος φέρνει τη δική του ιδιαίτερη εμπειρία.

Δίνουμε την οδηγία: «Γράψτε ένα γράμμα προς τον διευθυντή, συνάδελφο, γονείς κ.λ.π, όπου εκφράζετε όλη σας την αλήθεια… για το πώς νοιώθετε, σκέφτεστε, αντιδράτε. Χρησιμοποιήστε γλώσσα και ύφος μέσα από το ρόλο.»       

·         5^η δράση: Ανάγνωση Γράμματος (20 λεπτά)

Κάθε ομάδα διαβάζει το γράμμα που έγραψε. Ο συντονιστής αναδεικνύει τα  συναισθήματα που γεννιόνται σε κάθε ρόλο. Ένας εκπρόσωπος από κάθε ρόλο διαβάζει το γράμμα και τα μέλη μέσα από τους άλλους ρόλους αφουγκράζονται συναισθήματα και σκέψεις που αντηχούν μέσα τους. Εκπλήσσονται με την αποκάλυψη φωνών που συνήθως αποσιωπούνται.    

—  6^η δράση: Ολομέλεια (20΄)

Σύνθεση- Αναστοχασμός. Τα μέλη βγαίνουν από το ρόλο τους. Σε ολομέλεια τα μέλη-άτομα πια παίρνουν τον λόγο εφόσον το επιθυμούν. Καταγράφονται από τον συντονιστή οι διαπιστώσεις τους, τι τους έκανε εντύπωση, τι βρήκαν χρήσιμο κ.α..Ο συντονιστής επικοινωνεί στην ομάδα μέσα από την αλληλουχία νοημάτων , την συμπαραγωγή της γνώσης της ομάδας (νέες αντιλήψεις, νοήματα).

Τα μέλη βγαίνουν από το ρόλο τους και δημιουργείται ενιαία ομάδα. Ζητάμε από τα μέλη να αναστοχαστούν την εμπειρία και να ανατρέξουν σε αντίστοιχες εμπειρίες σε άλλες ομάδες. Καταθέτουμε στην ομάδα ότι θεωρούμε σημαντικό και το καταγράφουμε. Αναδεικνύουμε τον κεντρικό προβληματισμό της ολομέλειας. Είναι η στιγμή που τα μέλη της ομάδας βιώνουν την ολοκλήρωση μιας διεργασίας «συμπαραγωγής γνώσης», βήμα- βήμα επάνω στο θέμα λειτουργίας της ομάδας, που εμπεριέχει τις δικές τους σκέψεις, συναισθήματα, εικόνες, που τους συνδέουν μεταξύ τους και τη ζωή τους ευρύτερα.

·         Λήξη εργαστηρίου με μικρή δράση

Φεύγοντας, γράψτε με μια μόνο λέξη ( ή ζωγραφίστε) στο χαρτί πώς φεύγετε από το εργαστήριο αυτό (αποτυπώστε το συναίσθημά σας) .

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

·         Σημαντική η ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση σε θέματα σχολικού εκφοβισμού, ιδιαίτερα μέσα από βιωματικές μεθόδους.

·         Απαραίτητη η κατανόηση- εξερεύνηση όλων των εμπλεκόμενων ρόλων βιωματικά.

·         Ανάγκη για ομαδικά προγράμματα- για χρόνο αλληλεπίδρασης μεταξύ των εκπαιδευτικών- Επικοινωνία- χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ εκπαιδευτικών ή και μαθητών.

·         Κοινοποίηση των περιστατικών εκφοβισμού(πολιτική σχολείου).

·         Καλύτερη επιτήρηση- Έμφαση στο ρόλο των παρατηρητών.

·         Δημιουργία ειδικής επιτροπής στο Σχολείο.

·         Συνεργασία με γονείς.

·         Συνεργασία με ειδικούς.

·         Προσανατολισμός του Σχολείου στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή.

Το  εργαστήριο «Το γράμμα» πραγματοποιήθηκε σε όλες τις εκπαιδευτικές περιφέρειες του Ν. Χανίων κατά το σχολικό έτος 2012-2013 και απευθύνονταν σε εκπαιδευτικούς της Α’θμιας και Β’θμιας Εκπαίδευσης (σε κάθε εργαστήριο συμμετείχαν 15-20 εκπαιδευτικοί).

Συντονιστές αυτών των εργαστηρίων ήταν:

Ανδρεάδου Χαρά(Σχολική Σύμβουλος Π.Ε Χανίων),

Βενιανάκη Αικατερίνη(Αναπληρώτρια Προϊσταμένη ΚΕ.Δ.Δ.Υ    Χανίων),

Βόκα Ελένη(Κοινωνική Λειτουργός ΚΕΔΔΥ Χανίων),

Γώγουλος Γιώργος(Σχολικός Σύμβουλος Δ.Ε Χανίων),

Καλλιονάκη Ελένη(Κλινική Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Χανίων),

Κασσωτάκη Πόπη(Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Ν. Χανίων),

Μαρματάκη Αρετή(Κοινωνιολόγος Υπεύθυνη Σχ. Δραστηριοτήτων Δ.Ε Χανίων),

Μαυράκη Ζαχαρένια (Κλινική Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Χανίων),

Μυλωνάκης  Αντώνης (Σχ. Σύμβουλος Π.Ε Χανίων),

Ντούλια Αθηνά(Σχολική Σύμβουλος Π.Ε Χανίων),

Ορφανάκη Αγάπη(Εκπαιδευτικός Ε.Α.ΚΕ.Δ.Δ.Υ    Χανίων),

Παπαδαντωνάκης Γιώργος(Παιδοψυχίατρος),

Πλάτσκου Στέλλα(Σχολική Σύμβουλος Δ.Ε Χανίων– Θεατρολόγος

Βιωματικά εργαστήρια ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ, 27-2 2&4-3

Η ομάδα ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Βίας στα Σχολεία, Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013, διοργανώνει οκτώ βιωματικά εργαστήρια για εκπαιδευτικούς Προσχολικής, Δημοτικής  και Δ/θμιας Εκπαίδευσης τις παρακάτω ημέρες:

Την Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

1^ο Εργαστήριο     ‘’Γνωρίζω- Επικοινωνώ – Εμπιστεύομαι – Μοιράζομαι’’

Το Σάββατο 2 Μαρτίου 2013

1^ο Εργαστήριο    ‘’Πες το με μια Ιστορία’’

2ο Εργαστήριο   ‘’ Επιχειρώ να προλάβω και να αντιμετωπίσω τη φοΒΙΑ στο σχολείο με τη βοήθεια των COMICS’’

3^ο Εργαστήριο      ‘’… μια παρενόχληση αφηγείται ψηφιακά’’

4ο Εργαστήριο     ‘’ Περνώντας από τις παιδοψυχιατρικές διαγνώσεις στο

συλλογικό: η δυσκολία και η ανάγκη να δούμε το σύνολο, όχι μόνο το άτομο. Συζήτηση και μελέτη περίπτωσης-βιωματικό εργαστήριο’’ και

Τη Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

1ο Εργαστήριο    ‘’ Μιλώ για τη βία μέσα από τη λογοτεχνία’’

2ο Εργαστήριο     ‘’ Το γράμμα’’

3ο Εργαστήριο     ‘’ Αντι-δρώντας στη βία’’


Τα αποτελέσματα  των βιωματικών εργαστηρίων θα παρουσιαστούν σε Εσπερίδα που συνδιοργανώνει η Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων με την Ομάδα «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ», την  Τρίτη 5 Μαρτίου 2013, ώρα 18:00 – 21:00 στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων  στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Βίας στα Σχολεία.

Περισσότερες Πληροφορίες..., Βιωματικά Εργαστήρια ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ

Δήλωση συμμετοχής σε βιωματικά εργαστήρια Χανίων

Άρθρα, Πόρταλς και διαδραστικά εκπ/κα εργαλεία για τον εκφοβισμό

Ευρωπαϊκή Καμπάνια κατά του εκφοβισμού. Χρήσιμες πληροφορίες, ειδήσεις, βίντεο και άλλο υλικό ΕΔΩ

Άρθρο για την ενδοσχολική βία - Αποτελέσματα ερευνών ΕΔΩ και ΕΔΩ 

Διαδραστικό εκπαιδευτικό εργαλείο με βίντεο για την ενδοσχολική βία ΕΔΩ

Έφηβοι και ενδοσχολική βία / Ελληνική έρευνα

ΕΦΗΒΟΙ, ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΒΙΑ
Πανελλήνια έρευνα στους μαθητές - 2010

Πρόσκληση Εσπερίδας 11 Δεκεμβρίου - Χανιά

Η δύναμη των παρατηρητών!